Diplomatic Tool : Detente

เครื่องมือทางการทูต : การผ่อนคลายความตึงเครียด

เป็นศัพท์ทางการทูต หมายถึง สถานการณ์ที่ความหมางเมินหรือความตึงเครียดได้ลดลง ในความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศหรือมากกว่านั้น ห้วงเวลาที่มีการผ่อนคลายความตึงเครียดนี้ อาจจะเป็นผลมาจากการตกลงกันโดยมีการลงนามสนธิสัญญาอย่างเป็นทางการ หรืออาจจะวิวัฒนาการจากการเปลี่ยนแปลงในทางยุทธศาสตร์หรือยุทธวิธีแห่งชาติโดยใช้เวลาหลายปีก็ได้

ความสำคัญ แนวความคิดเรื่องการผ่อนคลายความตึงเครียดนี้ หมายถึง สภาวะแวดล้อมที่ได้รับการปรับปรุง ซึ่งอาจจะส่งผลต่อการคลี่คลายข้อขัดแย้งขั้นพื้นฐานระหว่างรัฐต่าง ๆ ยกตัวอย่างเช่น สนธิสัญญาโลคาร์โนปี ค.ศ. 1925 มีขึ้นในยุคที่เกิดเสถียรภาพในทวีปยุโรป ซึ่งก็ได้ช่วยเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้แก่ระบบการรักษาความมั่นคงของสันนิบาตชาติ ต่อมาก็ได้มีการลงนามในสัญญาอีกหลายฉบับ เช่น เยเนอรัล แอคต์ (ค.ศ. 1928), เคลลอคค์ - บริอังค์ แพคต์ ออฟ ปารีส (ค.ศ. 1928) ในทศวรรษหลังปี ค.ศ. 1960 การผ่อนคลายความตึงเครียดระหว่างสหรัฐอเมริกากับสหภาพโซเวียต อันมีรากฐานมาจากแนวความคิดต้องการอยู่ร่วมกันโดยสันตินั้น ได้เริ่มต้นมาจากวิวัฒนาการที่ทั้งสองฝ่ายเกิดความตระหนักถึงความพินาศย่อยยับที่จะบังเกิดขึ้น และก็มีผลสืบเนื่องมาจากลัทธิชาตินิยมที่ขยายตัวมากขึ้นในหมู่พันธมิตรของแต่ละค่าย มิใช่เป็นผลมาจากการลงนามในสนธิสัญญาสำคัญ ๆ อย่างไรก็ดี การผ่อนคลายความตึงเครียดในครั้งนี้ มีอันถูกทำลายลงไป เมื่อสหภาพโซเวียตใช้กำลังทหารรุกรานอัฟกานิสถานในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1979 เป็นเรื่องของผู้มีอำนาจตัดสินใจของแต่ละรัฐจะใช้ดุลพินิจด้วยตนเองว่า ควรจะใช้รูปแบบทางการทูตแบบผ่อนปรนหรือแบบเผชิญหน้า จึงจะสามารถธำรงผลประโยชน์ของชาติตน ในสถานการณ์ใดสถานการณ์หนึ่งได้